«Στόχος μας είναι η πιο δίκαιη αγορά εργασίας που να εξυπηρετεί τους εργαζόμενους - ιδίως τους γονείς – αλλά και τις ανάγκες των επιχειρήσεων, δήλωσε η υπουργός εργασίας Νίκη Κεραμέως κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου για την εξειδίκευση των μέτρων.

Τα σημαντικότερα σημεία του εργασιακού νομοσχεδίου το οποίο πήρε σήμερα την έγκριση του υπουργικού συμβουλίου και θα εισαχθεί σε διαβούλευση τις επόμενες εβδομάδες είναι τα εξής:

1.Διευθέτηση του χρόνου εργασίας σε εβδομαδιαία έως και σε ετήσια βάση

2. Εργασία έως και 13 ώρες στον ίδιο εργοδότη

3. Υπερωριακή απασχόληση και στην εκ περιτροπής εργασία

4. Προσλήψεις εξπρές ακόμα και μέσω κινητού τηλεφώνου

5. Οικειοθελής αποχώρηση με ένα κλικ

6. Υποχρεωτικοί συντονιστές ασφαλείας στα τεχνικά έργα και τα εργοτάξια

7. Δικαίωμα στη σπαστή άδεια

8. «Πάγωμα» της ΕΑΣ για εργαζόμενους συνταξιούχους

Ειδικότερα:

1. Διευθέτηση του χρόνου εργασίας:

Εισάγεται η δυνατότητα τετραήμερης εργασίας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους (και όχι μόνο για ένα εξάμηνο), δίνοντας ανάσα κυρίως σε εργαζόμενους γονείς και άτομα με αυξημένες οικογενειακές υποχρεώσεις ενώ την ίδια ώρα θα εξυπηρετούνται καλύτερα και οι ανάγκες της επιχείρησης τις περιόδους αιχμής. Η διευθέτηση μπορεί να γίνει σε εβδομαδιαία , μηνιαία έως και σε ετήσια βάση παρέχοντας ευελιξία σε κάθε εργαζόμενο να προγραμματίσει τον ελεύθερο χρόνο του.

Προσοχή, για την όποια μετατροπή στο ωράριο απασχόλησης απαιτείται υποχρεωτικά η συναίνεση των εργαζομένων.

Με τα νέα δεδομένα και κατόπιν συνεννόησης με τον εργοδότη θα μπορούν να αυξάνουν ή να μειώνουν το ημερήσιο ωράριο εργασίας διατηρώντας τον μέσο όρο των 40 ωρών εβδομαδιαίως. Οι επιπλέον ώρες εργασίας θα μπορούν να αντισταθμίζονται με μειωμένο ωράριο, ρεπό ή άδεια σε επόμενες ημέρες. Για παράδειγμα, θα μπορεί να εφαρμόζεται 10ωρη εργασία ημερησίως για δυο μέρες, και σε αντάλλαγμα οι εργαζόμενοι θα έχουν για δυο συνεχόμενες εντός της ίδιας εβδομάδας μειωμένο ημερήσιο ωράριο εργασίας ενώ την πέμπτη μέρα να παίρνουν ρεπό στο πλαίσιο της 4ήμερης εργασίας.

Οι αλλαγές αποφασίστηκαν καθώς έχει διαπιστωθεί ότι οι μέχρι τώρα ρυθμίσεις για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας «δεν περπάτησαν» στην αγορά λόγω πολύπλοκων διαδικασιών που οδηγούν στην ακύρωση του μέτρου.

2. Προσλήψεις εξπρές

Παράλληλα ,στο ίδιο νομοσχέδιο , θα προωθηθούν οι προσλήψεις με fast track διαδικασίες μέσω εφαρμογής στο κινητό ώστε να μπορεί να προσλαμβάνεται προσωπικό ειδικά σε έκτακτες περιπτώσεις όπως είναι οι αργίες και τα Σαββατοκύριακα όταν παρουσιαστούν αυξημένες ανάγκες εξυπηρέτησης πελατών στην εστίαση, τα καταλύματα και τις ξενοδοχειακές μονάδες.

3. Εργασία 13 ωρών στον ίδιο εργοδότη

Προβλέπεται εργασία 13 ώρες την ημέρα, σε έναν εργοδότη , επεκτείνοντας παλαιότερη ρύθμιση που όριζε τις 13 ώρες ως πλαφόν ωραρίου απασχόλησης σε δύο εργοδότες ( ένα κανονικό οκτάωρο + μερική απασχόληση),

Προϋπόθεση για το διευρυμένο ωράριο είναι να τηρούνται τα προβλεπόμενα από το νόμο ως προς τον ημερήσιο χρόνο ανάπαυσης ( 11 ώρες και τον εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας ( 40 ώρες) καθώς και για την προσαύξηση του μισθού.

4. Υπερωρίες στην εκ περιτροπής εργασία

Παράλληλα, θα επιτραπεί για πρώτη φορά, η δυνατότητα υπερωριακής απασχόλησης σε καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας, με τις προβλεπόμενες προσαυξήσεις (40% στο ωρομίσθιο), ενισχύοντας τόσο το εισόδημα των εργαζομένων όσο και τη λειτουργικότητα των επιχειρήσεων, κυρίως δε αυτών που λειτουργούν στους κλάδους της εστίασης και έχουν αυξημένες ανάγκες κάποιες ημέρες την εβδομάδα.

Στόχος του υπουργείου εργασίας είναι η ευελιξία και ο εκσυγχρονισμός του ωραρίου απασχόλησης και των υπερωριών ώστε να εξυπηρετούνται οι επιχειρήσεις που ταλαιπωρούνται από την έλλειψη εργαζομένων αλλά να προστατεύονται και οι εργαζόμενοι.

Να σημειωθεί ότι, σήμερα, πέραν του 8ώρου, επιτρέπεται μία ώρα υπερεργασίας (με νόμιμη προσαύξηση +20%) και έως 3 ώρες υπερωρίας (με έγκριση και προσαύξηση +40%). Βασική προϋπόθεση είναι ότι δεν θα υπερβαίνει τις 150 ώρες ετησίως (εκτός αν δοθεί ειδική άδεια από το ΣΕΠΕ). Με την προωθούμενη ρύθμιση, το επιτρεπόμενο 12ωρο, θα γίνει 13ωρο, χωρίς να αλλάζουν οι υπόλοιπες προϋποθέσεις.

5. Τι αλλάζει στη θερινή άδεια

Περισσότερη αυτονομία στην κατανομή της ετήσιας καλοκαιρινής άδειας προβλέπει η διάταξη που θα ενταχθεί στο εργασιακό νομοσχέδιο το οποίο αναμένεται να εγκριθεί στο τέλος του μηνός από το υπουργικό συμβούλιο

Συγκεκριμένα με τη διάταξη παρέχεται πλέον η ελευθερία στον εργαζόμενο να κατανείμει την ετήσια άδεια αναψυχής του όπως ο ίδιος επιθυμεί, ύστερα από συνεννόηση με τον εργοδότη, ενισχύοντας την αυτοδιάθεση του στον χρόνο ανάπαυσης.

Σήμερα , η κατάτμηση του χρόνου αδείας ( σπαστή άδεια) επιτρέπεται μόνο κατ΄εξαίρεση σε δύο περιόδους από τις οποίες η μία πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον 12 εργάσιμες ημέρες επί εξαήμερου εβδομαδιαίας εργασίας και 10 εργάσιμες ημέρες επί πενθημέρου μετά από έγγραφη αίτηση του εργαζομένου προς τον εργοδότη. Ωστόσο πρακτικά στις περισσότερες επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα η άδεια δίνεται για τρεις εβδομάδες τον Αύγουστο όταν κλείνουν η υπολειτουργούν οι επιχειρήσεις . Αντίθετα , μια σειρά επιχειρήσεων ( πχ εμφιαλωμένα νερά , αναψυκτικά) προτιμούν να δίνουν τη μεγάλη άδεια στους εργαζόμενους το χειμώνα αντί για την περίοδο αιχμής.

Με τη νέα διάταξη , καταργούνται τα «στεγανά» καθώς ο εργαζόμενος μπορεί να «σπάσει» την άδειά του όπως τον βολεύει , σε συνεννόηση όμως με τον εργοδότη , που σημαίνει ότι η εν λόγω ελευθερία μπορεί κα πάλι να περιοριστεί στην περίπτωση που ο εργοδότης επικαλεστεί φόρτο εργασίας.

6. ΕΑΣ: Παγώνει η εισφορά αλληλεγγύης για τους εργαζόμενους συνταξιούχους

Στο εργασιακό νομοσχέδιο θα ενταχθεί η ασφαλιστική διάταξη που θα « παγώνει» την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) για τις περιπτώσεις των εργαζόμενων συνταξιούχων οι οποίοι λαμβάνουν η πρόκειται να λάβουν προσαύξηση στη σύνταξη τους λόγω της προσμέτρηαης ενσήμων κατά τη διάρκεια της εργασίας τους.

Η διάταξη θα «θεραπεύει την στρέβλωση, μια προσαύξηση στη σύνταξη, να οδηγήσει σε μείωση στο τελικό ποσό που θα λάβει ο δικαιούχος είτε γιατί ο συνταξιούχος εισέρχεται στο 1ο κλιμάκιο της Εισφοράς Αλληλεγγύης ή γιατί αλλάζει κλιμάκιο.

Το συγκεκριμένο ζήτημα αφορά, δυνητικά περισσότερους από 230 χιλ. συνταξιούχους, οι οποίοι έχουν δηλώσει στην ειδική πλατφόρμα που έχει διαμορφωθεί, ότι συνεχίζουν να εργάζονται. Στην πράξη αφορά λιγότερους καθώς περίπου 100.000 συνταξιούχοι είναι αγρότες με χαμηλό εισόδημα οι οποίοι εξαιρούνται από την επιβολή εισφορών και κατά συνέπεια δεν δικαιούνται και προσαύξηση. Επιπλέον ακόμη λιγότεροι λαμβάνουν σύνταξη άνω των 1400 ευρώ και υπόκεινται στην παρακράτηση της ΕΑΣ.

Ετσι για παράδειγμα αν το εισόδημα του συνταξιούχου μετά την προσαύξηση υπερβαίνει τα 1434 ευρώ ( με βάση την κλίμακα του 2025) η κλίμακα θα παραμένει η ίδια. Σημειώνεται ότι η Εισφορά Αλληλεγγύης, επιβάλλεται κλιμακωτά και κυμαίνεται από 3% έως 14% ανάλογα με το μηνιαίο εισόδημα από κύριες συντάξεις.

7. Αδεια κυοφορίας και λοχείας

Διευρύνεται η χορήγηση του επιδόματος κυοφορίας και λοχείας, καθώς καταργείται η προϋπόθεση ελάχιστου ασφαλιστικού χρόνου σε έναν μόνο εργοδότη. Πλέον, περισσότερες γυναίκες θα δικαιούνται το επίδομα, ακόμα και αν έχουν αλλάξει εργασία.

Σήμερα , απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγηση της άδειας είναι η εργαζόμενη να έχει διανύσει τα δύο προηγούμενα χρόνια πριν από τον τοκετό 200 ημέρες ασφάλισης ( ένσημα 8 μηνών) από τις οποίες οι 120 ημέρες εργασίας στον ίδιο εργοδότη,

8. Επίδομα γονικής άδειας

Το επίδομα γονικής άδειας καθιερώνεται ως αφορολόγητο, ανεκχώρητο και ακατάσχετο, διασφαλίζοντας πλήρως την οικονομική στήριξη των γονέων κατά την περίοδο ανατροφής των παιδιών.

Το επίδομα καταβάλλεται από τη ΔΥΠΑ για γονική άδεια που λαμβάνει ο εργαζόμενος γονέας μέχρι το παιδί να συμπληρώσει την ηλικία των 8 ετών. Το ποσό του επιδόματος ισούται με τον κατώτατο μισθό, ο οποίος σήμερα είναι 880 ευρώ μικτά.

9. Τέλος στις αυθαιρεσίες με τη χρήση της ψηφιακής κάρτας

Θεσπίζεται ρητά ότι τυχόν μείωση αποδοχών που γίνεται μετά την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή, προστατεύοντας τους εργαζομένους από καταχρηστικές πρακτικές.

Το φαινόμενο που έχει παρουσιαστεί είναι ότι με τη χρήση της ψηφιακής κάρτας εμφανίζονται αιφνιδίως οι «κρυφές» υπερωρίες που μέχρι σήμερα δεν πληρώνονταν. Οι εργοδότες πλέον υπό την απειλή των προστίμων καταβάλλουν στο ακέραιο τις υπερωρίες.

Ωστόσο για να περιορίσουν το αυξημένο κόστος επιχειρούν σε κάποιες περιπτώσεις να μειώσουν τον μισθό για να συμψηφίσουν τις υπερωρίες. Δηλαδή για παράδειγμα τα 1800 ευρώ μειώνονται σε 1500. Με την προωθούμενη διάταξη η όποια μείωση των αποδοχών θεωρείται βλαπτική μεταβολή και είναι άκυρη στο πλαίσιο του εργατικού δικαίου.

10. Αυστηρότερα μέτρα για την υγιεινή και ασφάλεια

Η υποχρεωτική παρουσία του συντονιστή ασφαλείας στα τεχνικά έργα και τα αυστηρότερα μέτρα προστασίας είναι στο επίκεντρο του νέου κανονισμού υγιεινής και ασφάλειας στο πλαίσιο του επερχόμενου εργασιακού νομοσχεδίου ,προκειμένου να περιοριστούν τα εργατικά ατυχήματα .

Το κατώφλι εργαζομένων κάτω από το οποίο ο εργοδότης μπορεί να αναλάβει ο ίδιος καθήκοντα τεχνικού ασφάλειας μειώνεται από 50 σε 20 άτομα. Με αυτό τον τρόπο το υπουργείο Εργασίας εισάγει υποχρέωση για εκπαίδευση ή πρόσληψη περισσότερων εργαζομένων ως τεχνικών ασφαλείας.

Οι σχετικές διατάξεις για τις οποίες έχει την ευθύνη ο υφυπουργός εργασίας Κώστας Καραγκούνης περιλαμβάνουν και την λειτουργία του ΗΡΙΔΑΝΟΥ που χρηματοδοτείται από το ταμείο ανάκαμψης.

Ο ΗΡΙΔΑΝΟΣ είναι ένα Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα για την καταγραφή και την παρακολούθηση θεμάτων υγείας και ασφάλειας στην εργασία.

Οι βασικές λειτουργίες του Ηριδανού περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων: την καταγραφή και αναφορά ατυχημάτων/επαγγελματικών ασθενειών, τη ψηφιοποίηση των ελέγχων, το ελεγκτικό «Μητρώο Βημάτων» για κάθε έλεγχο, τη παρακολούθηση ψυχοκοινωνικών κινδύνων, την εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση σχετικά με προγράμματα ψηφιακής επιμόρφωσης, την υποστήριξη φορέων & κοινωνικού διαλόγου όπως το ΕΛΙΝΥΑΕ και το Συμβούλιο Υγείας & Ασφάλειας.