Η διένεξη για την κυριαρχία σε παραμεθόριες περιοχές, που διαρκεί δεκαετίες, εκτραχύνθηκε την Πέμπτη σε μάχες με την εμπλοκή μαχητικών αεροσκαφών, αρμάτων μάχης, στοιχείων του πυροβολικού και χερσαίων δυνάμεων –στο χειρότερο επίπεδο βίας των τελευταίων δεκαετιών, χειρότερο κι από αυτό του 2011– εξωθώντας το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να συνεδριάσει εκτάκτως κεκλεισμένων των θυρών χθες.

Σήμερα το υπουργείο Άμυνας της Καμπότζης ανακοίνωσε πως 13 άνθρωποι σκοτώθηκαν και άλλοι 71 τραυματίστηκαν στην καμποτζιανή πλευρά.

Ο ταϊλανδικός στρατός ανέφερε από την πλευρά του ότι σκοτώθηκαν πέντε στρατιωτικοί χθες Παρασκευή, αυξάνοντας τον επίσημο απολογισμό των θυμάτων στους 20 νεκρούς στην πλευρά της Ταϊλάνδης — 14 πολίτες και έξι στρατιωτικούς.

Πλέον ο απολογισμός των θυμάτων ξεπέρασε αυτόν της προηγούμενης σειράς συγκρούσεων των δυο κρατών, από το 2008 ως το 2011 (28 νεκροί).

Πάνω από 170.000 οι εκτοπισμένοι και στις δύο πλευρές
Οι δυο πλευρές έκαναν λόγο για νέες εχθροπραξίες περί τις 05:00 (τοπική ώρα· 01:00 ώρα Ελλάδας). Η Πνομ Πεν κατηγόρησε τις ταϊλανδικές ένοπλες δυνάμεις ότι έπληξαν με «πέντε οβίδες βαρέος πυροβολικού» τοποθεσίες στην παραμεθόρια επαρχία Πορσάτ.

Οι συγκρούσεις ανάγκασαν να φύγουν από τα σπίτια τους σε περιοχές κοντά στα σύνορα πάνω από 138.000 ανθρώπους στην Ταϊλάνδη και άλλους 35.000 και πλέον στην Καμπότζη.

Μετά τη συνεδρίαση κεκλεισμένων των θυρών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο πρεσβευτής της Καμπότζης στον οργανισμό Τσι Κεβ είπε πως η χώρα του θέλει κατάπαυση του πυρός.

«Η Καμπότζη απαίτησε άμεση κατάπαυση του πυρός άνευ όρων και καλέσαμε επίσης να υπάρξει ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης», είπε στον Τύπο.

Πριν από τη συνεδρίαση του ΣΑ, η Ταϊλάνδη δεν απέκλεισε να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις, με πιθανή μεσολαβήτρια τη Μαλαισία.

Προσπάθειες για αποκλιμάκωση

Η Μαλαισία ασκεί το τρέχον διάστημα την εναλλασσόμενη προεδρία του Συνδέσμου Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), του οποίου είναι μέλη οι δυο αντιμαχόμενες πλευρές.

«Είμαστε έτοιμοι, αν η Καμπότζη θέλει να επιλυθεί το ζήτημα αυτό μέσω της διπλωματικής οδού, με διμερή τρόπο, ή ακόμη και με τη μεσολάβηση της Μαλαισίας, είμαστε έτοιμοι να το κάνουμε. Όμως μέχρι τώρα δεν έχουμε λάβει καμιά απάντηση», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ταϊλάνδης Νικορντζέ Μπαλανκουρά.

Νωρίτερα, ο μεταβατικός πρωθυπουργός της Ταϊλάνδης Πλούμθαμ Γουετσαγιατσάι προειδοποίησε πως η κλιμάκωση των συγκρούσεων μπορεί να μετατραπεί σε «πόλεμο».

Οι δυο πλευρές κατηγορούν η μια την άλλη πως άνοιξε πυρ πρώτη. Η Ταϊλάνδη καταγγέλλει πως η Καμπότζη πως έβαλε στο στόχαστρο πολιτικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων νοσοκομείου και πρατηρίου καυσίμων. Η Καμπότζη από την άλλη πλευρά καταγγέλλει πως η Ταϊλάνδη έκανε χρήση πυρομαχικών διασποράς.

«Πώς μπορούν (σ.σ. οι Ταϊλανδοί) να κατηγορούν εμάς, μικρή χώρα με στρατό που έχει υποτριπλάσιο μέγεθος (από τον δικό τους), που δεν έχει αεροπορία», ότι «επιτεθήκαμε στον μεγάλο γείτονα», διερωτήθηκε ο πρεσβευτής της Καμπότζης στα Ηνωμένα Έθνη.

Σύμφωνα με τον Τσι Κεβ, το Συμβούλιο Ασφαλείας «κάλεσε τα δυο μέρη σε αυτοσυγκράτηση –στη μέγιστη αυτοσυγκράτηση– και να βρουν διπλωματική λύση. Αυτό ζητάμε κι εμείς».

Οι μάχες αυτές ανάμεσα στα δυο βασίλεια αποτελούν σοβαρή κλιμάκωση της διένεξής τους εδώ και δεκαετίες για τα σύνορά τους –μήκους 800 χιλιομέτρων και πλέον–, που είχαν χαραχτεί κατά τη διάρκεια της γαλλικής κατοχής της πάλαι ποτέ Ινδοκίνας.

Απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου (ΔΔ) της Χάγης το 2013 στη θεωρία επέλυσε το πρόβλημα, αλλά η διευθέτηση αυτή τελικά δεν διήρκεσε παρά μια δωδεκαετία. Η τρέχουσα κρίση άρχισε τον Μάιο, με έναυσμα τον θάνατο χμερ στρατιώτη σε ανταλλαγή πυρών νύχτα τον Μάιο σε διεκδικούμενη περιοχή γνωστή με την ονομασία «Σμαραγδένιο Τρίγωνο».