Στην Ουάσιγκτον, ο Μάικλ Ρούμπιν, ανώτερος ερευνητής στο δεξιό American Enterprise Institute, υπογράμμισε ότι η Τουρκία θα μπορούσε να είναι ο επόμενος στόχος του Ισραήλ και προειδοποίησε ότι δεν πρέπει να βασίζεται στην ιδιότητα της ως μέλους του ΝΑΤΟ για προστασία.

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Ισραηλινός ακαδημαϊκός και πολιτικός Μέρι Μασρί δημοσίευσε: «Σήμερα το Κατάρ, αύριο η Τουρκία».

Η Άγκυρα αντέδρασε έντονα. Με ασυνήθιστα σκληρή γλώσσα, ένας ανώτερος σύμβουλος του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έγραψε:

«Στον σκύλο του σιωνιστικού Ισραήλ… σύντομα ο κόσμος θα βρει την ειρήνη με την εξαφάνισή σου από τον χάρτη».

Η Συρία ως μήλο της έριδος

Εδώ και μήνες, τα φιλοϊσραηλινά μέσα ενημέρωσης έχουν εντείνει σταθερά τη ρητορική τους κατά της Τουρκίας, παρουσιάζοντάς την ως «τον πιο επικίνδυνο εχθρό του Ισραήλ».

Ισραηλινοί σχολιαστές έχουν επίσης χαρακτηρίσει την παρουσία της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο ως «απειλή» και τον ρόλο της στην ανοικοδόμηση της μεταπολεμικής Συρίας ως «νέο αναδυόμενο κίνδυνο».

Με την κλιμάκωση της περιφερειακής επιθετικότητας του Ισραήλ και τον πόλεμο στη Γάζα να μην δείχνει σημάδια τερματισμού, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν αντέδρασε τον Αύγουστο αναστέλλοντας τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις με το Ισραήλ.

In the event of a possible terrorist attack on the state of Turkey by the perverse, genocidal, enemy-of-Gd Zionist Israel, the anti-Zionist Torah Jews will stand with the state of Turkey and the Turkish people.

We support President Erdogan.

We must all fight together against… pic.twitter.com/2XPqb4lsIJ

— Jewish Voice (@jewishvoicelive) September 22, 2025

«Στην Άγκυρα, αυτή η [αντιτουρκική] ρητορική λαμβάνεται σοβαρά υπόψη, με το Ισραήλ να θεωρείται ότι επιδιώκει την περιφερειακή ηγεμονία», δήλωσε ο Ομέρ Οζκιζιλτσίκ, συνεργάτης του Atlantic Council, στο Al Jazeera.

«Η Τουρκία αισθάνεται όλο και περισσότερο ότι η ισραηλινή επιθετικότητα δεν έχει όρια καθώς απολαμβάνει την αμερικανική υποστήριξη», πρόσθεσε ο Οζκιζιλτσίκ.

Οι επιθέσεις κατά του Κατάρ πιθανώς υπογράμμισαν τις αμφιβολίες της Άγκυρας σχετικά με τις εγγυήσεις ασφάλειας των ΗΠΑ ως σύμμαχου του ΝΑΤΟ.

Παρά την ειδική θέση συμμάχου της Ντόχα με την Ουάσινγκτον, το Ισραήλ δεν αντιμετώπισε καμία ορατή αντίδραση από τις ΗΠΑ, γεγονός που οδήγησε σε ερωτήματα σχετικά με το αν οι ΗΠΑ θα θεωρούσαν πραγματικά οποιαδήποτε επίθεση κατά της Τουρκίας ως επίθεση κατά των ίδιων, όπως ορίζει ο χάρτης του ΝΑΤΟ.

Ωστόσο, σε αντίθεση με πολλά αραβικά κράτη, «η Τουρκία έχει καταλάβει εδώ και καιρό ότι δεν μπορεί να βασίζεται στις ΗΠΑ ή στο ΝΑΤΟ για τα εθνικά της συμφέροντα ασφάλειας», δήλωσε ο Οζκιζιλτσικ.

Το «Μεγάλο Ισραήλ»

Ο ίδιος ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου καυχιέται όλο και περισσότερο για τους περιφερειακούς επεκτατικούς στόχους της χώρας του. Τον Αύγουστο, όταν ρωτήθηκε αν πιστεύει στην ιδέα ενός «Μεγάλου Ισραήλ», απάντησε: «Απολύτως».

Για την Άγκυρα, μια τέτοια ρητορική δεν είναι απλώς συμβολική – σηματοδοτεί μια ισραηλινή βλέψη κυριαρχίας που εκτείνεται σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, η οποία ενδέχεται να έρθει σε σύγκρουση με τις περιφερειακές προοπτικές της Τουρκίας.

Την Κυριακή, ο Φιντάν δήλωσε στο Al Jazeera ότι το όραμα του «Μεγάλου Ισραήλ» – το οποίο, σύμφωνα με ορισμένους θρησκευτικούς σιωνιστές, εκτείνεται στη σύγχρονη Συρία, το Λίβανο, την Αίγυπτο και την Ιορδανία – στοχεύει στο να «κρατήσει τις χώρες της περιοχής αδύναμες, αναποτελεσματικές και, κυρίως, να διατηρήσει τη διαίρεση των γειτονικών κρατών του Ισραήλ».

Μόνο τις τελευταίες εβδομάδες, το Ισραήλ – εκτός από τη συνέχιση της γενοκτονικής επίθεσης στη Γάζα και των σχεδόν καθημερινών επιδρομών στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη – επιτέθηκε επίσης στο Υεμένη και τη Συρία, και κατηγορείται για την επίθεση στη νηοπομπή βοήθειας για τη Γάζα στην Τυνησία.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία και το Ισραήλ βρίσκονται ήδη σε «γεωπολιτική αντιπαλότητα», σημείωσε ο Οζκιζιλτσίκ.

Περιφερειακή ηγεμονία

Η αίσθηση ότι το Ισραήλ προσπαθεί να γίνει η μοναδική κυρίαρχη δύναμη στην περιοχή φάνηκε να επιβεβαιώνεται τον Ιούλιο, όταν ο Τομ Μπάρακ, πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία και ειδικός απεσταλμένος στη Συρία, έκανε μια εκπληκτική παραδοχή: ότι το Ισραήλ θα προτιμούσε μια κατακερματισμένη και διαιρεμένη Συρία.

«Τα ισχυρά έθνη-κράτη αποτελούν απειλή – ειδικά τα αραβικά κράτη θεωρούνται απειλή για το Ισραήλ», είπε.

Το υπονοούμενο για την Άγκυρα ήταν σαφές: το Ισραήλ πιστεύει ότι πρέπει να είναι η ηγεμονική δύναμη στην περιοχή για να αισθάνεται ασφαλές.

Οι ενέργειες του Ισραήλ το επιβεβαιώνουν. Έχει βομβαρδίσει τη Συρία δεκάδες φορές από τις 8 Δεκεμβρίου, όταν ο πρώην πρόεδρος Μπασάρ αλ-Άσαντ κατέφυγε στη Μόσχα.

Αποκεφάλισε μεγάλο μέρος της ηγεσίας της Χεζμπολάχ το 2024 και εξακολουθεί να καταλαμβάνει τμήματα του Λιβάνου παρά την κατάπαυση του πυρός, επιδιώκοντας από καιρό να αποδυναμώσει ή να καταστρέψει την οργάνωση.

Τον Ιούνιο, το Ισραήλ επιτέθηκε στο Ιράν, πυροδοτώντας έναν 12ήμερο πόλεμο που έπληξε ιρανικές στρατιωτικές και πυρηνικές εγκαταστάσεις, σκοτώνοντας ανώτερους διοικητές και πυρηνικούς επιστήμονες, και έσυρε τις ΗΠΑ στη σύγκρουση.

Οι επιθέσεις είχαν ως στόχο όχι μόνο να αποδυναμώσουν τις αμυντικές και πυρηνικές δυνατότητες της Τεχεράνης, αλλά και να ωθήσουν την Ουάσινγκτον προς μια αλλαγή καθεστώτος, στοχεύοντας έναν από τους ισχυρότερους αντιπάλους του Ισραήλ στην περιοχή.

Το Ισραήλ μπορεί τώρα να θεωρεί την Τουρκία ως την επόμενη πιθανή πρόκληση για την περιφερειακή ηγεμονία του, γεγονός που εξηγεί την αδιάλλακτη στάση του ότι δεν θα επιτραπεί στην Άγκυρα να ιδρύσει νέες βάσεις στη Συρία που «θα μπορούσαν να απειλήσουν το Ισραήλ» – όπως έχει δηλώσει προηγουμένως ο Νετανιάχου.

Επίθεση στη «Γαλάζια Πατρίδα»

«Η πρώτη εκδήλωση της τουρκο-ισραηλινής τριβής θα εμφανιστεί πιθανότατα στο συριακό μέτωπο, τόσο στην ξηρά όσο και στον αέρα», προειδοποιεί ο Κεμ Γκουρντένιζ, συνταξιούχος Tούρκος ναύαρχος .

«Παράλληλα, η ενίσχυση της στρατιωτικής και πληροφοριακής παρουσίας του Ισραήλ στην Κύπρο, σε στενή συνεργασία με την Ελλάδα και την ελληνοκυπριακή κυβέρνηση υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, θεωρείται από την Άγκυρα ως σκόπιμη προσπάθεια να διαρρηχθεί και να περιοριστεί η «Γαλάζια Πατρίδα», δήλωσε ο Γκουρντένιζ στο Al Jazeera.

«Για την Άγκυρα, αυτό δεν αποτελεί αμυντική στάση του Ισραήλ, αλλά μια επιθετική στρατηγική περικύκλωσης που θα μπορούσε να απειλήσει τόσο την τουρκική θαλάσσια ελευθερία όσο και την ασφάλεια του τουρκοκυπριακού λαού», πρόσθεσε, αναφερόμενος στους δεσμούς της Τουρκίας με την αυτοαποκαλούμενη Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου.

Οι αναφορές ότι η Κύπρος έλαβε ισραηλινά συστήματα αεροπορικής άμυνας την περασμένη εβδομάδα είναι πιθανό να προκαλέσουν ανησυχία στην Άγκυρα.

Προς το παρόν, οι εντάσεις μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας μπορούν να περιγραφούν ως «ελεγχόμενες», λέει ο Γκοκάν Τσινκάρα, διευθυντής του Κέντρου Παγκόσμιων και Περιφερειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Νεκμετίν Ερμπακάν στην Τουρκία.

«Προς το παρόν, το πιο επικίνδυνο σενάριο για την Τουρκία θα ήταν μια ανεξέλεγκτη έκρηξη διαμαχών μεταξύ των ομάδων στη Συρία. Για το λόγο αυτό, η Άγκυρα πιθανόν συμβουλεύει τη νέα συριακή κυβέρνηση να ενεργεί με ένα βαθμό ορθολογικού ρεαλισμού», δήλωσε ο Τσινκάρα στο Al Jazeera.

Κόκκινες γραμμές και κίνδυνοι

Ο Νετανιάχου, από την πλευρά του, πιέζει για μια Συρία, διαιρεμένη κατά εθνοτικές και θρησκευτικές γραμμές, απαιτώντας την αποστρατιωτικοποίηση μεγάλου μέρους της νότιας Συρίας, όπου κατοικεί κυρίως ο δρούζικος πληθυσμός της χώρας.

Πρόκειται για μια κίνηση που, αν εφαρμοστεί, θα μπορούσε να ανάψει το φιτίλι και να πυροδοτήσει αιτήματα από μέλη άλλων ομάδων της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των Κούρδων και των Αλαουιτών, για τις δικές τους προσαρμοσμένες εκδοχές της de facto αυτονομίας.

«Η Τουρκία, ωστόσο, έχει σαφείς κόκκινες γραμμές στη Συρία», λέει ο Μουράτ Γιοσιλτάς, διευθυντής έρευνας εξωτερικής πολιτικής στο SETA, ένα think tank στην Άγκυρα με στενούς δεσμούς με την κυβέρνηση.

«Η προσπάθεια των ΗΠΑ και του Ισραήλ να αναδιαμορφώσουν την περιφερειακή τάξη ενέχει διάφορους κινδύνους και ρίσκα, βαθαίνοντας τον κατακερματισμό στη Μέση Ανατολή», δήλωσε ο Γιοσιλτάς στο Al Jazeera.

Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Ίσραελ Κατζ, κατέστησε σαφές ότι τα τμήματα των νέων κατεχόμενων εδαφών στη νότια Συρία θα παραμείνουν υπό ισραηλινό έλεγχο για «απεριόριστο χρονικό διάστημα».

Μία αναλλακτική μορφή σύγκρουσης

«Εάν το Τελ Αβίβ επιμείνει σε αυτή την πορεία, μια σύγκρουση μεταξύ Άγκυρας και Τελ Αβίβ θα καταστεί αναπόφευκτη. Η Τουρκία δεν μπορεί να αποδεχτεί πολιτικές που διαιωνίζουν την αστάθεια στα νότια σύνορά της», δήλωσε ο Γιεσιλτάς.

Ωστόσο, η πλήρης αντιπαλότητα «δεν είναι αναπόφευκτη», καθώς και οι δύο πλευρές αναγνωρίζουν το κόστος της σύγκρουσης, ιδίως δεδομένης της οικονομικής αλληλεξάρτησης, δήλωσε ο Αντρέας Κριγκ, αναπληρωτής καθηγητής μελετών ασφάλειας στο King’s College του Λονδίνου, στο Al Jazeera.

Israel attacked Syria, Lebanon, Iran, Tunisia, Qatar, all countries that have no relations with Israel.

Turkey was the first Muslim-majority country in the world to recognise Israel, has decades of geopolitical relations with the country.

Israel is *not* going to attack Turkey. pic.twitter.com/uBB1FtWWmH

— Alex MacDonald (@AlexJayMac) September 21, 2025

«Η απειλή του Ισραήλ προς την Τουρκία δεν είναι συμβατική στρατιωτική επιθετικότητα, αλλά μάλλον η στοχοποίηση των τουρκικών συμφερόντων με έμμεσο τρόπο», δήλωσε ο Κριγκ, αναφερόμενος στα συμφέροντα της Άγκυρας στη Συρία, την Ανατολική Μεσόγειο και τον Νότιο Καύκασο.

Δεδομένης της πλήρους και φαινομενικά άνευ όρων υποστήριξης της Ουάσιγκτον στην προσπάθεια του Νετανιάχου να «αναδιαμορφώσει την περιοχή», ο Κριγκ λέει ότι η συνταγή της Άγκυρας είναι να «ενισχύσει τη στρατηγική αποτροπή, ιδίως μέσω της επέκτασης της αεροπορικής άμυνας, των πυραυλικών συστημάτων και των δυνατοτήτων πληροφοριών» και να επιδιώξει περιφερειακές συμμαχίες με το Κατάρ, την Ιορδανία και το Ιράκ, διατηρώντας παράλληλα ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με την Ουάσιγκτον.

«Η Άγκυρα πρέπει να αναγνωρίσει ότι τα μελλοντικά σημεία ανάφλεξης είναι πιο πιθανό να εμφανιστούν στη γκρίζα ζώνη – μυστικές επιχειρήσεις, αεροπορικές επιδρομές και ανταγωνισμός μέσω αντιπροσώπων – παρά σε επίσημες δηλώσεις ή διπλωματικές ενέργειες», πρόσθεσε.